Кремовите за сончање со заштитен фактор се канцерогени – мит или вистина?

Иако летото сè уште не започнало, со повисоките температури време е за прашањето што се поставува секоја година – прашањето за корисноста и штетноста на кремата за сончање.

Да, сончањето е здраво и природно, ни треба за да создадеме витамин Д, но не во контекстот што го замисливме. Доволно е спорадично изложување на сонце 15 минути на ден. Од друга страна, има и такви кои ја застапуваат теоријата дека кремите за сончање се нездрави, па дури и канцерогени. Главните поборници за ваквите поедноставувања, митови или генерализации се разни организации кои се залагаат за екологија, природност и здраво живеење. Кои ги поддржуваме до одреден степен, но…

Некои од нив, како што се Environmental Working Group (EWG) и True Natural, честопати претеруваат со ризиците од кремите за сончање и истовремено препорачуваат и нудат алтернативни и природни креми, наводно, без токсични материи, понекогаш дури и со органски произведени состојки. Но, ова честопати не е доволно за да не заштитите од УВА и УВБ зрачење.

Од друга страна, скоро сите организации и институти за меланом ширум светот, вклучително и научници од Европската комисија, се согласуваат дека кремите за сончање обезбедуваат заштита од штетни УВ зраци и меланом. Прописите на ЕУ за производителите на креми за сончање се многу строги, построги од оние на американската ФДА затоа што ЕУ има повисоки стандарди за состојки кои обезбедуваат заштита од долниот дел на УВ-спектарот наречен УВ-А, и продира подлабоко во кожата и исто така може да биде штетно за нејзиното здравје.

Рак на кожата, т.е. меланомот е далеку најчеста форма на рак, а процентот на неговата најсмртоносна форма на меланом е околу еден процент. Најважната причина за меланом се УВ зраците (околу 86 проценти), додека околу 10 проценти се должи на наследна предиспозиција што се пренесува преку гените.

 

Дали кремите со заштитен фактор предизвикуваат меланом?

Холистички и алтернативни медиуми и страници, вклучително и EWG, честопати ја споменуваат можната врска помеѓу меланомот и неколку состојки на креми за сончање – оксибензон, парабени, ретинил палмитат, титаниум оксид, цинк оксид, октиноксат и 4-метил-бензилиден камфор.

Но, ниту една студија до денес недвосмислено ја потврди оваа врска. Ниту една од овие супстанции, кои делуваат да апсорбираат или рефлектираат УВ зраци, не е класифицирана како канцерогена. Мал број на студии откриле дека оксибензонот предизвикува мали промени во клетките во лабораторијата. Но, нема докази дека ова се случува во тело во кое се случуваат разни заштитни процеси. Сепак, студиите потврдија дека може да предизвика алергии, односно дека тој е главниот алерген кај кремите за сончање. Исто така, потврдено е дека промовира белење на корали.

Истото важи и за останатите наведени состојки – ниту едно не е докажано дека има канцероген ефект. Неколку студии покажаа дека парабенот и оксибензонот делуваат како имитација на хормонот естроген, за кој е познато дека го забрзува растот на клетките на рак на дојка. Сепак, дури и овој ефект не е потврден како извор на рак. Некои експерти предупредуваат на т.н. кумулативна изложеност на разни соединенија, но тешко е да се следи во текот на животот, бидејќи изворите на такви супстанции можат да бидат повеќекратни. Време е навистина да намалиме со теории на заговор и да се заштитиме на време од сè што може да ни предизвика сонцето.

И запомнете, нанесувањето креми со високи заштитни фактори не треба да биде замена за другите методи на заштита – избегнување на сонце во најсилните часови и останување во сенка или покривање на телото со облека. Со други зборови, најдобро е да се изложувате на сонцето што е можно помалку и индиректно, и ако навистина треба, не заборавајте да го сторите тоа во време кога сонцето е послабо и да користете крема за сончање. Користете минимум заштитен фактор 30 затоа што блокира околу 97 проценти од УВБ зраците и заштитен фактор 50 околу 98 проценти.

Прочитајте и: Ова е сè што треба да знаете за производите за самопотемнување

Прочитајте и
Оставете одговор

Вашата мејл-адреса нема да биде прикажана.

Ви благодариме за коментарот!

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.